Seizoen 2024 - 2025
Eerstvolgende activiteit
Landelijke Astrodag 2024
Presentaties en demonstraties
door amateurs en professionals
Zaterdag 9 november 2024, 10.00 - 17.00
Net zoals vorig jaar heeft Centaurus A het genoegen om in samenwerking met de afdeling Sterrenkunde van de Radboud Universiteit en de Astronomische Kring Nijmegen voor de KNVWS de Landelijke Astrodag te organiseren. Naast presentaties, demonstraties en workshops vindt op deze dag ook de uitreiking van de Dr. J. van der Biltprijs plaats.
Zie deze link voor details van het programma en de wijze van aanmelden!
Plaats: Zaal HG00.303, Huygensgebouw, Faculteit NWI
Adres: Radboud Universiteit, Heyendaalseweg 135, 6525AJ Nijmegen
Modderstromen op Mars
Lezing door Lonneke Roelofs, MSc Universiteit Utrecht
woensdag 20 november 2024, 19.30 - 21.30
De geschiedenis van Mars wordt gekarakteriseerd door verschillende geologische en astronomische processen; van vulkanisme en meteoriet inslagen, tot rivieren, gletsjers en CO2 gedreven processen. Satellieten en rovers hebben ons de afgelopen decennia veel geleerd over Mars, maar veel vragen blijven onbeantwoord. Eén van die grote vragen gaat over de jaarlijkse modderstromen. Deze modderstromen lijken erg veel op Aardse modderstromen. Echter is vloeibaar water niet stabiel op het oppervlak op Mars. Dus, hoe zit dit? Tijdens deze lezing zult u mee worden genomen door de geologische geschiedenis van Mars en zullen de meest recente ontdekkingen over het Mars oppervlak worden uitgelicht.
Lonneke Roelofs is promovenda in de aard- en planetairewetenschappen aan de faculteit Geowetenschappen van de Universiteit Utrecht. Hier doet zij onderzoek naar modderstromen op Aarde en Mars. Tevens is zij voorzitter van de werkgroep Planetaire Geomorfologie binnen de Internationale Vereniging voor Geomorfologie.
Plaats: Zaal HG00.308, Huygensgebouw, Faculteit NWI
Adres: Radboud Universiteit, Heyendaalseweg 135, 6525AJ Nijmegen
Hier vind u de convocatie voor deze activiteit in pdf-vorm .
Inflatietheorie
Lezing door Dr. Daan Meerburg, RU Groningen
woensdag 18 december 2024, 19.30 - 21.30
Met de ontdekking van de kosmologische achtergrondstraling in 1964 werd de fundatie gelegd voor de moderne kosmologie. Sinds die ontdekking weten we het universum voor het grootste deel bestaat uit donkere materie en energie en dat het vroege heelal in slechts 10-33 seconden uitdijde met maar liefst een factor 1026. Deze baanbrekende ontdekkingen roepen uiteraard ook weer grote vragen op: Wat is donkere materie, waarom is er zoiets als donkere energie en wat gebeurde er precies in het vroege heelal?
Deze vragen proberen we nu te beantwoorden met nieuwe metingen van de kosmologische achtergrondstraling. In deze lezing zal ik dat toelichten.
Daan Meerburg promoveerde cum laude in 2011 aan de UvA. Na zijn promotie werkte hij als postdoc in Princeton, Toronto en Cambridge. Sinds 2019 is hij als assistent professor verbonden aan de Universiteit van Groningen. Hij was lid van het Planck team en heeft nu een leidende rol bij de ontwikkeling van de volgende generatie CMB experimenten op aarde.
Plaats: Zaal HG00.308, Huygensgebouw, Faculteit NWI
Adres: Radboud Universiteit, Heyendaalseweg 135, 6525AJ Nijmegen
Hier vind u de convocatie voor deze activiteit in pdf-vorm .
Radiowaarnemingen op de laagste frequenties.
Wat fossielen van oude zwarte gaten ons kunnen leren
Lezing door drs. C. Groeneveld, Universiteit Leiden
woensdag 8 januari 2025, 19.30 - 21.30
Radiosterrenkunde is de tak van sterrenkunde die zich bezig houdt met het waarnemen van radiogolven, licht dat een veel langere golflengte heeft dan zichtbaar licht. We kunnen bijzonder veel leren door naar radiogolven met de allerlangste golflengtes te kijken. Maar dit is niet makkelijk - de allerlangste golflengtes die we kunnen detecteren worden ernstig verstoord, dus we moeten veel doen om scherpe plaatjes te maken. Ik zal in deze lezing laten zien wat we moeten doen om scherpe radioafbeeldingen te maken, en hoe we die gebruiken om het universum beter te begrijpen.
Christian Groeneveld is een promovendus bij de Universiteit Leiden. Hij houdt zich bezig met het ontwikkelen van waarnemingstechnieken voor de allerlaagste frequenties, en past dit toe op waarnemingen van clusters van sterrenstelsels. Vanaf dit jaar zal hij zijn werk voortzetten als postdoc bij INAF/IRA in Bologna.
Plaats: Zaal HG00.308, Huygensgebouw, Faculteit NWI
Adres: Radboud Universiteit, Heyendaalseweg 135, 6525AJ Nijmegen
Hier vind u de convocatie voor deze activiteit in pdf-vorm .
Geweest
Vallende sterren kijken: de Perseïden
maandag 12 augustus vanaf 21.00
! Plaats en organisatie nog te bepalen !
Ook dit jaar zijn er gedurende een paar nachten rond 12 en 13 augustus heel wat meteoren te verwachten. De oorzaak van deze 'meteorenregen' is komeetgruis, afkomstig uit de stofstaart van de komeet 109P/Swift-Tuttle. In haar baan rond de zon beweegt de Aarde ieder jaar door het pad waar de komeet kleine stofdeeltjes verloren heeft. Door de beweging van de aarde ten opzichte van dit gruis lijken deze meteoren te komen vanuit een punt, het radiant, gelegen in het sterrenbeeld Perseus. Vandaar de naam Perseïden voor deze meteorenregen.
Op de ochtend, overdag op 12 augustus 7.30 is het maximum te verwachten. Maar dit is dus bij daglicht. Het - theoretisch - meest ideale moment voor dit jaar is zo rond 3.45 in de ochtend van 13 augustus. Gelukkig komt dit niet zo nauw, er zijn in een aantal nachten voor en na dit maximum ook genoeg meteoren te zijn die het de moeite waard maken om eens ontspannen te gaan kijken. Je hebt niet meer dan een luie tuinstoel of stretcher nodig om de blik omhoog te houden. De maan komt pas laat op en zal ook niet erg storend aanwezig zijn.
Dan is er ook nog een belangrijke factor, het weer. De weersverwachting is op het moment van dit schrijven totaal ongewis.
Astrofotografie: een reis door de kosmos
Lezing door Rudy Rooth
woensdag 18 september 2024, 19.30 - 21.30
De lezing “Een reis door de kosmos” heeft astrofotografie als thema. Het is een combinatie van fotografische resultaten en beschrijving van technische ontwikkeling die hebben geleid tot een kleine amateursterrenwacht in de omgeving van Nijmegen. Verder worden een aantal bijzondere objecten besproken zoals een dubbel-quasar en een door de jet van een zwart gat veroorzaakte schokgolf. Bij de ontwikkelingen speelde zelfbouw waar mogelijk een belangrijke rol. “De reis is belangrijker dan het doel”.
Rudy Rooth woont in Beuningen en heeft een natuurkundige achtergrond. De eerste interesse in astronomie stamt uit zijn studententijd rond 1980. Voor Rudy is deze hobby zo boeiend door de combinatie van aspecten als knutselen, fotograferen, computerbewerking en fascinatie voor het heelal.
Plaats: Zaal HG00.308, Huygensgebouw, Faculteit NWI
Adres: Radboud Universiteit, Heyendaalseweg 135, 6525AJ Nijmegen
Ledenavond en Waarnemen
Presentaties van leden
Bij helder weer nog aansluitend waarnemen in koepel van RU
Woensdag 16 oktober 2024, 19.30 - 23.30
Wat u ook aan astronomische waarneemresultaten te presenteren heeft, laat maar zien! Verwacht u meer dan 10 minuten nodig hebben, laat het alstublieft weten. Zo nodig kunnen we een extra avond plannen, goede uitwisseling is er immers bij gebaat om voldoende tijd te nemen..
Het is natuurlijk te hopen dat het helder is. Naast de 'gewone planeten en seizoensobjecten' zouden we dan als bijzonderheid kunnen kijken naar de komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS). Deze staat rond 21.00 nog 16 graden boven de westelijke horizon en is dan naar verwachting magnitude 4.
Plaats: Zaal HG00.308, Huygensgebouw, Faculteit NWI
Adres: Radboud Universiteit, Heyendaalseweg 135, 6525AJ Nijmegen.